XIX EKIR 2021
Osiemnasty Europejski Kongres Informacji Renowacyjnej odbył się w dniach 1–3 kwietnia bieżącego roku. Tak jak przy poprzednich edycjach, głównym organizatorem był kwartalnik „Renowacje i Zabytki”, a partnerem merytorycznym i inicjatorem obejść Miasto Kraków. Wszystkie wystąpienia prelegentów, dyskusje i prezentacje miały miejsce w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa.
Dzień wcześniej
Podobnie jak w latach poprzednich kongres rozpoczął się już w niedzielę 31 marca. Tym razem od bardzo udanego szkoleniowego obejścia po kościele i klasztorze oo. Pijarów w Krakowie. Gospodarzem obejścia był Przewodniczący Ogólnopolskiej Rady Konserwatorów Dzieł Sztuki przy ZPAP Pan Piotr Białko. Wraz ze współpracownikami oprowadził on przybyłych gości po terenie, na którym wykonywano prace renowacyjne. W trakcie obejścia można było wysłuchać szczegółowych relacji Pani dr Elizy Buszko z prac stricte konserwatorskich, prowadzonych przy okazji remontu i przebudowy zespołu klasztornego. Trwające przeszło godzinę obejście poprzedziła prezentacja prac i realizacji wykonanych na terenie kraju przez „Firmę konserwatorską Piotr Białko”, obchodzącą w bieżącym roku 25-lecie swojej działalności.
Dzień pierwszy
Oficjalne otwarcie obrad i przywitanie gości miało miejsce 1 kwietnia o godz. 8.30 w Sali Obrad Rady Miasta Krakowa. „Honory domu” czynił Prezydent Miasta Krakowa prof. Jacek Majchrowski. Bezpośrednio po Panu Prezydencie słowo wstępne wygłosił Senator RP Jerzy Fedorowicz, Przewodniczący Senackiej Komisji Kultury i Œrodków Przekazu. Po przejęciu prowadzenia obrad przez Mirosława Boryczkę, Przewodniczącego Małopolskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, głos kolejno zabierali prelegenci zgodnie z przyjętym programem. Sesję zakończył Konwent Konserwatorów Wojewódzkich i Forum Konserwatorów Samorządowych, które odbyły się równolegle w dwóch odrębnych salach Urzędu Miasta Krakowa. Intensywny pierwszy dzień obrad zakończono posiedzeniem Jury konkursu „Renowator 2019”, które jak co roku zgromadziło znakomitych arbitrów w osobach konserwatorów, architektów, inżynierów i historyków sztuki. Obrady przebiegały w znakomitej atmosferze. To już tradycja, że zasłyszane tu charakterystyki i opinie dotyczące firm, materiałów i realizacji stają się dogmatem. Kandydatury zostały dostrzeżone i poddane analizie, materiały były oglądane i opiniowane. Podobnie jak w latach poprzednich, skorzystano z konsultantów posiadających szeroką wiedzę, popartą wieloletnim doświadczeniem z zakresu zastosowań i właściwości zgłaszanych materiałów i technologii. Wygłaszane przez konsultantów opinie były zawsze bardzo pomocne w podejmowaniu decyzji konkursowych, gwarantując, że wybory laureatów są dzięki temu zawsze bardzo profesjonalne.
Dzień drugi
Rozpoczął się zgodnie z programem prelekcjami dotyczącymi głównie konstrukcji i kreacji konserwatorskiej oraz prezentacją miast polskich. Jego zwieńczeniem była dyskusja pomiędzy zgromadzonymi na sali obrad. Po zakończeniu dyskusji uczestnicy udali się autokarami do Nowej Huty (która obchodzi swoje 70-lecie), gdzie odwiedzili Teatr Ludowy po remoncie, schrony w podziemiach szpitala im. S. Żeromskiego oraz klasztor Cystersów w Mogile wraz z kościołem św. Bartłomieja. Znakomitymi oprowadzającymi byli Jerzy Fedorowicz, Tomasz Mierzwa i Tomasz Węcławowicz oraz Halina Rojkowska.
Podziękowania specjalne
Tradycją stało się już, iż dnia drugiego przed uroczystą kolacją wręczane są nagrody i wyróżnienia przyznawane poprzedniego wieczoru przez Jury konkursu „Renowator”. Galę jak zawsze prowadzili redaktor Edward Hardt oraz Jerzy Fedorowicz (jr). Uroczystości rozpoczęto od przywitania gości i ogólnych podziękowań dla współorganizatorów Europejskiego Kongresu Informacji Renowacyjnej oraz współpracowników kwartalnika „Renowacje i Zabytki”. Słowa wdzięczności i uznania skierowano do wszystkich firm uczestniczących w XVIII EKIR, bez których zaangażowania i wsparcia nie byłaby możliwa realizacja założonego programu. Indywidualne podziękowania wraz z tradycyjnymi upominkami złożono na ręce: Tomasza Małkowskiego z firmy Xella za merytoryczne i świetnie przygotowane teksty (Złote Pióro) oraz doktora Jana Janczykowskiego byłego Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków za: „Wieloletnią pracę w ochronie dóbr kultury narodowej”. Tę część gali zwieńczyło wręczenie przez Mirosława Boryczkę „Renowatora Specjalnego” przyznanego przez Małopolską Izbę Inżynierów Budownictwa i „Renowacje i Zabytki” doktorowi Stanisławowi Karczmarczykowi za: „Całoksztalt dokonań w ochronie dóbr kultury narodowej”. Natomiast już po wręczeniu nagród wyróżnienie specjalne prof. Jana Tajchmana otrzymał z rąk Pani Marii Rudy zasłużony konserwator dzieł sztuki i architektury Pan Piotr Białko. Nagrody W dalszej części gali prowadzący odczytali skład Jury, które głosowało nad podjęciem decyzji podczas obrad konkursowych. W kategorii „Za wysoki stopień przydatności do prac renowacyjnych”, gdzie oceniano stosowaną technologię i użyte materiały laury wręczała Maria Rudy z Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W kategorii „Za szczególne osiągnięcia w renowacji stref historycznych” oceniano znaczący udział firm dostarczających technologie do prac restauracyjnych i zaangażowanie przy realizacji ciekawego projektu. Opiniowane tu były aplikacje, stopień trudności prac oraz efekt końcowy. Statuetkę w tej złożonej kategorii wręczała Ewa Nekanda- Trepka, Dyrektor Muzeum Warszawy. Przy ocenie ostatniej kategorii „Za całokształt dokonań w dziedzinie renowacji obiektów zabytkowych”, Jury uwzględnia nie tylko wszystkie dokonania firmy, ale również możliwości współpracy oraz stopień profesjonalizmu. Jest to swoiste Grand Prix całej gali. Tę szczególną kategorię prowadziła Ewa Stanecka, Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków i równocześnie Przewodnicząca obrad Jury. Poniżej przedstawiamy laureatów wszystkich nagród i wyróżnień przyznanych podczas XVIII Europejskiego Kongresu Informacji Renowacyjnej.
Dzień trzeci
Wzorem lat poprzednich była to sesja wyjazdowa. W tej edycji była to podróż do odległego o 80 kilometrów Tarnowa. Do tego przepięknego historycznego miasta wybrało się około 100 osób. Program obejścia i przekaz informacji branżowej na najwyższym poziomie zapewniła Pani Marta Wojnowska z delegatury Urzędu Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Trudno wymieniać wszystkie odwiedzone obiekty, jednak kolosalne wrażenie na gościach Kongresu wywarło Muzeum Archidiecezjalne i jego fantastyczne zabytkowe zbiory. Wyczerpującej informacji o ich historii, pochodzeniu i działaniach konserwatorskich udzielał ksiądz Piotr Pasek Dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie. Wyraźnie pozytywne wrażenie na odwiedzających wywołały także odrestaurowane ulice i kamienice w centrum miasta. Widoczna tu była „opatrznościowa” ręka Pana Andrzeja Cetery, wieloletniego konserwatora z delegatury Małopolskiego Urzędu Konserwatora Wojewódzkiego, który w wielu przypadkach nadzorował wykonywane tu prace. Niestety, prawie w przeddzień kongresu Pan konserwator zmarł.
Podsumowanie
XVIII Europejski Kongres Informacji Renowacyjnej przeszedł do historii jako najdłuższy, największy i najliczniejszy z dotychczasowych. Zgromadził rekordową liczbę przeszło 220 uczestników, a ekspozycje odwiedziło mnóstwo osób z zewnątrz. Bezpośrednią transmisję obserwowało kilkaset osób, a odbiorców zarejestrowano w Czechach, na Słowacji, na Litwie i Ukrainie. Utrzymano edukacyjny charakter imprezy, a objazdy i obejścia, dzięki ogromnej wiedzy przewodników, jeszcze zyskały na swojej atrakcyjności. Bez wątpienia EKIR jest obecnie największą w branży cykliczną imprezą w kraju. Coroczny rozwój kongresu i wzrastające zainteresowanie uczestników stawiają nowe wyzwania dla organizatorów. Już teraz planowane jest przyszłoroczne rozszerzenie programu z sesjami wyjazdowymi w innych miastach. Wychodząc naprzeciw zaobserwowanej chęci wspólnych dyskusji i spotkań oraz konieczności konsolidacji środowiska konserwatorskiego z architektami i inżynierami, organizator przygotowuje wydłużenie kongresu o dzień dodatkowy połączony z atrakcyjnym wyjazdem edukacyjnym. Przy małej skuteczności innych imprez organizowanych na rynku krajowym w ciągu roku, EKIR stał się przedsięwzięciem unikatowym, o ciągle rosnącym potencjale osobowym nowych uczestników coraz częściej wybiegających zawodowo poza ścisłą branżę renowacyjną.
opracowanie redakcyjne